[tintuc]
QUY TRÌNH KỸ THUẬT NHÂN GIỐNG KEO LAI VÔ TÍNH
Kỹ thuật trồng rừng Keo lai vô tính gồm các khâu nhân giống, trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng trồng nhằm đạt năng suất 20 - 25 m3/ha/năm ở miền Bắc và miền Trung, 30 - 35 m3/ha/năm ở miền Nam, với luân kỳ trồng 5 - 7 năm để lấy gỗ nhỏ, 10 - 15 năm trên đất tốt để lấy gỗ lớn.
Giải thích:
- Giống gốc còn gọi là giống tác giả - là giống thuần do tác giả hoặc cơ quan chọn tạo giống cung cấp.
- Cây đầu dòng là cây giống có năng suất và chất lượng cao, đã qua bình tuyển và được công nhận để nhân giống bằng phương pháp vô tính.
- Vườn cây đầu dòng là vườn trồng cây giống gốc từ cây đầu dòng để cung cấp hom giâm, cành ghép hoặc mắt ghép.
- Cây giống trong quy trình này được hiểu là cây để cung cấp hom cho nhân giống. Cây giống có thể trồng từ cây mô hoặc cây hom lấy từ giống gốc.
- Cây hom là cây được tạo ra bằng nhân giống hom.
- Cây mô là cây được tạo ra bằng nuôi cấy mô.
- Khu giâm hom là khu chuyên để giâm hom. Khu giâm hom có thể gồm các kiểu luống giâm hom khác nhau. Khi giâm hom trực tiếp trên vườn ươm thì khu giâm hom là các luống ở vườn ươm được dùng để nhân giống.
- Luống giâm hom là nơi để tiến hành giâm hom trong khu giâm hom.
- Luống giâm hom không vòm che là luống không che phủ bằng nilon.
- Luống giâm hom nền cứng dạng bể xây: Nền bể, thành bể và rãnh luống đều xây bằng gạch (dày 10 cm, cao 10 - 12 cm).
- Luống giâm hom nền đất dạng bể xây: Thành luống và rãnh luống xây bằng gạch, nền luống là nền đất san phẳng.
- Luống giâm hom nền đất thông thường: Nền luống, rãnh luống và gờ bao quanh luống đều bằng đất (luống ở vườn ươm).
- Giàn che là giàn bằng lưới nilon có độ kín (tính theo phần trăm) tuỳ yêu cầu của các loài cây được giâm hom.
- Kỹ thuật giâm hom
Cắt cành lấy hom và cắt hom
- Cắt cành lấy hom vào buổi sáng ngay trước khi giâm hom, khi cắt chừa lại 1- 2 lá trên cây để ra chồi mới. Cành đã cắt được dùng ngay để cắt hom.
- Hom giâm là hom ngọn (hom đoạn một) dài 8 - 15 cm (tuỳ mùa sinh trưởng), hoặc hom đoạn hai có 2 - 3 lá (cắt bỏ 1 - 2 lá phía dưới) để lại 1 - 2 lá phía trên, cắt bỏ 2/3 phiến lá. Dùng dao sắc cắt vát gốc hom 45o, không để hom bị giập.
Khử trùng và giâm hom
- Khử trùng bằng cách ngâm hom trong dung dịch Viben-C nồng độ 0,3% trong 15 -20 phút.
- Xử lý ra rễ bằng thuốc bột pha trộn từ IBA (Indol Butiric Acid) hoặc IBA-K tỷ lệ 0,8- 1%.
Thuốc được dùng là một trong các loại sau đây:
- IBA, IBA-K nhúng hom keo.
- Một số loại thuốc khác có tỷ lệ ra rễ cao.
Giá thể giâm hom
Giâm hom có thể tiến hành trên cát vàng hoặc giâm trực tiếp trong bầu
a. Giâm hom trên cát vàng khi diện tích khu giâm hom bị hạn chế. Sau khi khử trùng hom được cắm đứng sâu 3 - 4 cm theo khoảng cách 5 x 3 cm.
b. Giâm hom trong bầu khi diện tích khu giâm hom đủ lớn. Bầu có kích thước 9 x 12 cm, thành phần ruột bầu có thể dùng một trong các loại sau đây:
- Hỗn hợp 45% cát mịn, 45% đất đồi tầng mặt và 10% phân ủ tổng hợp đã hoai mục (thành phần thay đổi theo từng nơi).
- Hỗn hợp 65% cát bồi tụ + 35% đất tầng B
- Hỗn hợp 89% đất vườn ươm, 10% phân chuồng hoai, 1% phân lân nung chảy.
c. Khử trùng giá thể trước khi giâm bằng Viben-C nồng độ 0,3% hoặc bằng thuốc tím (KMnO4) nồng độ 0,1% với lượng phun 10 lít trên 100 m2.
Mùa giâm hom
- Mùa giâm hom thích hợp là các tháng mùa mưa (từ xuân-hè đến hè-thu), đợt giâm đầu tiến hành trước khi trồng 2 - 4 tháng, giâm hom trước quá lâu phải có biện pháp hãm cây. Các tỉnh miền Nam có thể giâm hom quanh năm nhưng phải phù hợp với mùa trồng cây.
Chăm sóc sau khi giâm
Phun sương
* Phun sương hom giâm theo chế độ tự động, bán tự động, hoặc phun tay (nơi chưa có điều kiện).
* Hệ thống phun gồm các ống nước đặt giữa luống, vòi phun trong luống cao 35 - 40 cm đặt cách nhau 1,0 - 1,2 m, lỗ phun (pép phun) 1,0 mm.
* Giâm hom trên luống không vòm che: Thời gian phun từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối
- Trong 15 đến 20 ngày đầu: mỗi lần phun trong 4-5 giây, thời gian giãn cách 20 - 40 giây (tuỳ điều kiện thời tiết), không để lá bị khô.
- Từ ngày thứ 20 đến ngày thứ 30: thời gian giãn cách 4-6 phút, thời gian phun 4-5 giây/lần.
- Từ ngày thứ 30 đến ngày thứ 45: cách 1 giờ phun một lần, mỗi lần phun 8-10 giây.
- Sau 2 tháng tưới theo chế độ vườn ươm bình thường (phun 3 lần/ngày, mỗi lần 1 phút). Trước khi cây xuất vườn chỉ tưới phun mỗi ngày 2 lần (theo chế độ tưới ở vườn ươm).
*Luống giâm hom có vòm che (phun bằng bình tay hoặc bán tự động): Thời gian phun từ 8 giờ sáng đến 6 giờ chiều.
- Trong 15 đến 20 ngày đầu, mỗi lần phun trong 6 - 8 giây, thời gian giãn cách 10 - 15 phút.
- Khi cây đã ra rễ thì dỡ nilon và tưới như cho cây ở vườn ươm thông thường.
Tưới phân qua lá
- Áp dụng khi giâm hom trực tiếp trên bầu đất không có phân.
- Sau khi giâm hom 20 ngày, tưới phân vi lượng, axit humic... cách 2 - 3 ngày tưới 1 lần vào cuối buổi chiều. Số lần tưới là 5 lần, mỗi lần hoà gói 10g trong 10 lít nước tưới cho 150 m2 hom giâm.
[/tintuc]
